Шаленства!

Шаленства - гэта інфекцыйная хвароба з пераважнай паразай цэнтральнай нервовай сістэмы, якая суправаджаецца курчамі, спазмамі глоткавай і дыхальнай мускулатуры.

Шальствам часцей хварэюць дзікія жывёлы - ваўкі, лісіцы, яноты, барсукі, мядзведзі, вавёркі і іншыя. Ад іх пры ўкусе, асліненні заражаюцца хатнія жывёлы і людзі. За апошнія гады самай частай крыніцай распаўсюджвання хваробы сталі лісы.

Прыкметы шаленства ў жывёл.

Прыкметы шаленства ў жывёл вельмі разнастайныя. Найбольш характэрныя - слінаадлучэнне, вадабаязь, агрэсіўнасць, параліч, але часам яны могуць адсутнічаць. У сабак і катоў шаленства працякае ў двух формах: буйнай і ціхай.

Сабака становіцца раздражняльным, адмаўляецца ад ежы і вады, не адгукаецца на кліч, не слухаецца гаспадара. У яго адвісае хвост і ніжняя сківіца, багата вылучаецца сліна, з'яўляецца хісткасць хады. Жывёла здольна моўчкі, без брэху накінуцца на сустрэчных і ўкусіць іх. Найбольш небяспечная іншая форма шаленства - ціхая. Асноўныя прыкметы хваробы могуць быць выяўлены слаба. Яе позна распазнаюць і не прымаюць мер засцярогі.

Шляхі заражэння чалавека.

Заражэнне чалавека можа адбыцца:

- Пры ўкусе хворай жывёлай, калі вірус разам са сліной жывёлы трапляе ў рану.

- У выпадку траплення сліны на слізістыя абалонкі вачэй, носа, рота, пашкоджаныя скурныя пакровы.

- Вельмі небяспечныя драпіны, нанесеныя кіпцюрамі: жывёлы часта ліжуць лапы, таму на кіпцюрах застаецца пэўная колькасць узбуджальніка інфекцыі дастатковая для заражэння.

- Заразіцца шаленствам можна і ад знешне здаровай жывёлы, бо ў шэрагу выпадкаў шаленства ў жывёл можа працякаць у бессімптомнай форме (у сабак першыя прыкметы захворвання выяўляюцца праз 3-6 тыдняў пасля заражэння).

Пры усіх падобных судотыках з жывёламі неабходна:

• Памыць рану, ранку, драпіну вялікім колькасцю праточнай вады з мылам.
• Апрацаваць раны ёднай настойкай.
• Накласці стэрыльную павязку.
• Неадкладна звярнуцца ў медыцынскую ўстанову.

Цячэнне хваробы ў чалавека.

Захворванне надыходзіць пасля інкубацыйнага перыяду (4-6 тыдняў), на працягу якога вірус з месца пранікнення ў арганізм прасоўваецца да галаўнога мозгу і выклікае яго запаленне. У некаторых выпадках гэты перыяд скарачаецца да 1-2 тыдняў або павялічваецца да 1 года і больш. Спачатку з'яўляюцца сімптомы агульнага нядужання: тэмпература, млоснасць, ваніты, галаўны боль, пачуццё разбітасці. Паступова нарастае моцнае пачуццё трывогі, з'яўляецца сверб, паколванне, цягнучыя болі па ходзе бліжэйшых да месца ўкусу нервовых шляхоў.

Далей хвароба пераходзіць у стадыю выяўленых клінічных з'яў. Развіваецца водабаязнасць - хваравітае сутаргавае скарачэнне цягліц глоткі і гартані пры спробе піць ваду, пры выглядзе вады, пры гуку льецца вады.

Меры прафілактыкі і абароны ад шаленства.

• Строга выконваць правілы ўтрымання сабак, катоў і іншых жывёл, штогод рабіць ім прышчэпкі супраць шаленства.
• Пазбягаць кантактаў з дзікімі і бяздомнымі хатнімі жывёламі; тлумачыць гэта дзецям, каб пазбегнуць заражэння не толькі шаленствам, але і іншымі небяспечнымі захворваннямі.
• Праяўляць насцярожанасць у выпадку незвычайных паводзін жывёлы або без прычыны агрэсіўных паводзінаў любой хатняй жывёлы і паведамляць пра гэта ў санітарную службу.
• Пры выяўленні трупаў жывёл, не чапаць іх, не здымаць скурку, а ў абавязковым парадку паведаміць у ветэрынарную службу.
• Не варта забіваць хатнюю жывёлу, якая пакусала ці падрапала чалавека, за ёй павінна быць устаноўлена 10-дзённае назіранне.

У выпадку ўкусу якой-небудзь жывёлы - неадкладна звярнуцца да ўрача.

Прышчэпкі ад шаленства застаюцца пакуль адзіным сродкам, які прадухіляе гэта грознае захворванне.

Тэлефон для даведак: 2-97-05